środa, 25 kwietnia 2018

Z morza wrzosowisk na stację kolejową Mostówka

Po krótkim pobycie w Lucynowie wyruszyłem w dalszą drogą, w kierunku Mostówki. Przejazd obok toru nie był możliwy. Zatoczyłem więc od zachodu szeroki krąg, zahaczając przy okazji o węzeł drogowy Mostówka, leżący na trasie szybkiego ruchu S8. Do stacji kolejowej Mostówka dojechałem ulicą Różaną. Ulica Różana kończy swój bieg (a może rozpoczyna) w miejscu, gdzie zlokalizowany się przejazd kolejowy kat. A na linii kolejowej nr 29. Obok przejazdu znajduje się nastawnia Mt, która odpowiada za sterowanie ruchem kolejowym na stacji Mostówka, jak również obsługuje przejazd kolejowy.

Za przejazdem biegnie ulica Wrzosowa, od której, kilkadziesiąt metrów dalej, odchodzi polna droga biegnąca wzdłuż toru w kierunku Lucynowa. Wystarczy przejść lub przejechać 500 metrów polną drogą, aby zobaczyć największą atrakcję Mostówki, czyli morze wrzosowisk, zajmujące teren o powierzchni ponad 400 ha. Ta olbrzymia wydma morska, to nie tylko wrzosy, ale również piasek szklarski, najwyższej jakości. Docenili to Niemcy, którzy wybudowali w okresie okupacji tor na wydmy, którym wywozili piasek do niemieckich hut szkła. Zachowały się jeszcze fragmenty nasypu kolejowego. Warto tutaj przyjechać na przełomie sierpnia i września, gdy kwitną wrzosy.

Stacja kolejowa Mostówka to stacja pośrednia (mijanka na linii jednotorowej) znajdująca się na 10,753 km linii kolejowej nr 29, pomiędzy przystankiem kolejowym Lucynów (w odległości 3,974 km) i Grzegorzewo (w odległości 4,001 km). Na stacji znajduje się bocznica do dawnych magazynów zbożowych. Jednak od wielu lat tor bocznicy nie jest użytkowany. Nic też nie wskazuje na to, aby kiedykolwiek bocznica została uruchomiona.

Stacja posiada trzy tory, z których tory skrajne znajdują się przy peronach jedno-krawędziowych, o długości 200 metrów i wysokości 550 mm każdy. Tor środkowy wykorzystywany jest przez pociągi towarowe, przejeżdżające przez stację. Przejście pomiędzy peronami stanowi niestrzeżona droga, zbudowana z prefabrykowanych płyt, ułożona w poziomie główki szyn. Na perony możemy wejść schodami lub po pochylniach, ale też w dowolnym miejscu, ponieważ powierzchnia peronów leży w poziomie otaczającego stację terenu. Na peronach znajdują się "wandalo-odporne" wiaty przystankowe.

Stacja w Mostówce została gruntownie zmodernizowana w latach 2012-2014. W tym czasie wybudowano od nowa całą infrastrukturę dla obsługi ruchu pasażerskiego. Zmodernizowano też urządzenia SRK, w oparciu o system komputerowych urządzeń stacyjnych typu MOR-3.

Początki stacji kolejowej w Mostówce sięgają 13 października 1897 roku. Uruchomiono wtedy szerokotorową linię kolejową Pilawa – Tłuszcz – Ostrołęka (należała do Kolei Warszawsko-Terespolskiej). Jako datę uruchomienia stacji w Mostówce podaje się 1926 rok, ale czy tak było w rzeczywistości? Wydaje się, że dużo wcześniej, na terenie Mostówki działał przystanek kolejowy. W Planie Odnowy Miejscowości Mostówka - Załącznik do Uchwały Nr V/34/2011 Rady Gminy Zabrodzie z dnia 24 marca 2011 roku można znaleźć akapit poświęcony początkom kolei na terenie Mostówki:

"Po wybudowaniu linii kolejowej Mostówka postawiono drewnianą poczekalnię na wzór rosyjski z ozdobnymi nadokiennikami. W początkach XX wieku pracownicy kolejowi zbudowali w jej pobliżu drewniane domy. Do dziś po zachodniej stronie torów zachowały się domy p. Koszewiaków (1931) i Żabińskich, wyróżniające się tradycyjną architekturą i zadbaniem.

W czasie I wojny światowej zniszczony został most kolejowy na rzece Fiszor, a przystanek kolejowy Mostówka zamknięty. Na wiosnę 1923 roku mieszkańcy parafii Niegów zwrócili się do dyrekcji Kolei Państwowych w Warszawie o stworzenie przystanku kolejowego Mostówka zamkniętego podczas wojny. W czerwcu tegoż roku na ten cel wpłacili 2 100 000 marek polskich. Z uwagi na gwałtowny spadek wartości waluty Wydział Kolei zażądał w sierpniu 5 457 350 marek a w grudniu tegoż roku 280 000 000 marek polskich. Mieszkańców nie było stać na taki wydatek. Uruchomienie przystanku odwlokło się do 1926 roku."

Obecnie w Mostówce zatrzymują się wyłącznie pociągi KM. Oferta KM dla okolicznych mieszkańców jest ograniczona. Bezpośrednio z Mostówki możemy dojechać do Ostrołęki, Wyszkowa, Błonia, Tłuszcza i Warszawy. Jeszcze nie tak dawno tych pociągów było dużo więcej, jednak nigdy w swojej historii stacja Mostówka nie była stacją końcową lub początkową dla rozkładowych pociągów pasażerskich.

Będąc na stacji w Mostówce miałem około 30 minutowy postój, który był wynikiem oczekiwania na pociąg KM, który w tym czasie miał przybyć z Tłuszcza, w drodze do Ostrołęki. Jako pociąg KM pojawił się EN57-1930. Była to dla mnie jedyna okazja do zrobienia zdjęć pociągu na terenie stacji Mostówka.