Zapomniana łącznica z okresu Zimnej Wojny

Jadąc ulicą Okuniewską, od strony Rembertowa w kierunku Wesołej możemy dostrzec po prawej stronie drogi wąską przecinkę leśną, biegnącą ku torom linii kolejowej nr 2. Miejsce znajduje się około 200 metrów za wiaduktem kolejowym na którym ułożony jest tor linii kolejowej nr 449. Jadąc drogą możemy dostrzec na jej poboczy główkę szyny kolejowej, która leży zakopana w gruncie.

Ta, kilkumetrowej długości szyna to jedyna materialna pozostałość po łącznicy, która umożliwiała zjazd pociągów z linii kolejowej nr 2 na linię kolejową nr 9, z wykorzystaniem kilku innych łącznic i linii kolejowych, z których większość w dalszym ciągu funkcjonuje na terenie Warszawy. Łącznica umożliwiała również wjazd pociągów na tzw. poligon w Wesołej (była połączona z istniejącą i użytkowaną do chwili obecnej bocznicą WBK 112).

Przebieg nieistniejącej już łącznicy można odtworzyć przy pomocy programy ISOK, który jest dostępny na polskim Geoportalu. Program wykorzystuje odwzorowanie terenu, które powstało w wyniki lotniczego skanowania laserowego (LiDAR). Z mapy "LiDAR" wynika, że łącznica miała około 700-800 metrów długości.

Łącznica została zbudowana na początku lat 50, a zlikwidowana w latach 80. ubiegłego wieku. Dokumentami, które o tym świadczą są odtajnione wojskowe mapy sztabowe^1,2.

Decyzja o budowie łącznicy miała podłoże geopolityczne. Od rozpadu koalicji antyniemieckiej trwała Zimna Wojna (1947). Napięcie między blokiem wschodnim i zachodnim utrzymywało się do 1989 roku, a swoje apogeum osiągnęło na początku lat 50. Ponieważ kolej miała podstawowe znaczenie dla transportu wojsk i zaopatrzenia w przypadku wybuchu konfliktu zbrojnego, więc na rozwój kolejowej sieci transportowej duży wpływ miały plany wojskowe. W przypadku Warszawy transporty z wojskiem i zaopatrzeniem miały przejeżdżać Linią Obwodową. Na wypadek spodziewanych zniszczeń w kolejowej infrastrukturze drogowej wybudowano "objazdy". Jednym z elementów służących do zabezpieczenia alternatywnej drogi na wypadek zniszczenia stacji Warszawa Wschodnia i Warszawa Wschodnia Rozrządowa była łącznica kolejowa umożliwiająca zjazd z linii kolejowej nr 2, obok poligonu w Wesołej na linię kolejową nr 449³.

W okresie Zimnej Wojny linie kolejowe były utrzymywane w stałej gotowości na wypadek wybuchu konfliktu zbrojnego. Cała polska sieć kolejowa została tylko raz zaangażowana do transportu wojsk w okresie Zimnej Wojny - w 1968 roku, podczas przerzutu wojsk radzieckich do CSRS w ramach operacji Dunaj. Czy łącznica w Wesołej była wykorzystana w trakcie interwencji wojsk Układu Warszawskiego w Czechosłowacji? Czy przydała się także do innych celów? Czy była wykorzystywana przez pociągi pasażerskie, towarowe lub incydentalnie? Pytania dotyczące tej łącznicy można mnożyć. Niestety, ale z odpowiedziami jest już duży problem. 

Zdjęcia prezentują fragment terenu na którym ułożona była łącznica LK2 - LK449 (pomiędzy torami linii kolejowej nr 2, a ulicą Cyrulików). Na jednym zdjęciu widać fragment toru łącznicy WBK 112 na tle torów linii kolejowej nr 2 (zdjęcie wykonane w okolicy wiaduktu kolejowego na linii kolejowej nr 449).

_________________________________
1. Biblioteka Narodowa (polona.pl). Sztab Generalny W.P., druk 1958 (zdjęcie fototopograficzne 1:20 000 wykonane metodą kombinowaną w 1954 r.). Dostęp: 20.12.2020.
2. Archiwum Map WIG. VARSHAVA. Sztab Generalny 1980 N-34-126,127,138,139. http://maps.mapywig.org/m/City_plans/Central_Europe/ (ВАРШАВА ЛИСТ 2). Dostęp: 20.12.2020.
3. Zimnowojenne tory w Zielonce. Dostępny w Interecie w http://oelka.bikestats.pl/563933,Zimnowojenne-tory-w-Zielonce.html. Dostęp: 20.12.2020. 

| zdjęcia z 24 lutego 2019 roku |